تابستان که میرسد، هم گرمای خانهی بیکولر اذیتمان میکند، هم یادمان میافتد همین پولی که امروز برای خرید یک کولر گازی ساده کفاف نمیدهد (حدود ۱۵۰ میلیون تومان)، دو یا سه سال قبل میتوانست پیشپرداخت یک خانهی ۵۰ متری در همین حاشیهی تهران باشد!». این را میگوید و دستش را روی پیشانی عرقچکان میکشد.
دادههای مرکز پژوهشهای مجلس سنگینی این بار را تأیید میکند: اجارهبها در ۳ سال گذشته ۹۰٪ رشد کرده، درحالی که دستمزدها تنها ۴۰٪ افزایش یافتهاست.
همسایهاش، ناصر که افغانستانیست، ماهِ پیش با خانواده به کابل بازگشت. برخی فکر میکردند رفتن مهاجران قیمتها را پایین میآورد، اما آمار خلاف آن را ثابت کرد: کمتر از ۴٪ واحدهای اجارهای تهران به مهاجران تعلق داشت. حالا همان خانه را مستأجری ایرانی با ۲۰٪ اجارهی بیشتر گرفتهاست. مشکل، کمبود ۱.۵ میلیون واحد مسکن ارزان در کشور است، نه حضور مهاجران.
پسرش بطری آب یخ را به دیوار میچسباند و میپرسد: «بابا، چرا خونهی بزرگتر نمیگیریم؟». حسین به آینهی ترکخورده نگاه میکند. گزارشها نشان میدهند تهران با کمبود ۶۰۰ هزار واحد مسکن کوچکِ ارزانقیمت روبروست. تورم ۴۲ درصدی، ساختوساز را به سمت پروژههای لوکس کشانده، جایی که سوداگران زمینها را احتکار میکنند. اما سوداگری خود معلولِ تورم ساختاری است: وقتی ارزش پول هر سال ۳۵٪ آب میرود، مردم پولشان را به زمین و مسکن میزنند تا از گزند کاهش ارزش در امان بمانند.
شب که میشود، پیامکی از بانک میآید: «قسط وام مسکن: ۲,۳۰۰,۰۰۰ تومان». او این وام را ۵ سال پیش برای جهیزیهی دخترش گرفتهاست، اما امروز همان مبلغ تنها یکچهارتم هزینهی یک کولر گازی ساده است. مرکز پژوهشها هشدار میدهد: تورمِ لجامگسیخته، قدرت خرید را برای ۸۰٪ خانوارها نابود کردهاست. حتی اگر صاحبخانهها هم دلشان بخواهد اجاره را افزایش ندهند، هزینههای تعمیرات و مالیات آنها را مجبور به این کار میکند.
راهکار چیست؟ گزارش مجلس پیشنهاد میدهد:
۱. کنترل تورم با اصلاح سیاست پولی :کاهش رشد نقدینگی از ۴۰ درصد به ۲۰ درصد
۲. ساخت مسکن اجتماعیِ هدفمند :نه در حاشیههای دور، بلکه نزدیک به مراکز کار
۳. معافیت مالیاتی برای مالکانِ اجارهدهندهی زیر ۵۰ متر به خانوادههای کمدرآمد
حسین پنکه را خاموش میکند. بیرون، ماه تیر روی پشتبامهای اسکانغیررسمی میدرخشد. او آهی میکشد: "مشکل ما سوداگر نیست؛ مشکل، تورمی است که همهچیز را میسوزاند... حتی آرزوهای کوچکمان را".
مطالب مرتبط