بخش اول: اعدادی که ظاهراً امیدوارکنندهاند
-تورم سالانه مسکن: ۳۹ درصد
-تورم ماهانه: ۲.۲ درصد
-تورم اجارهبها: به پایینترین سطح ۳۰ ماه اخیر رسیده
در نگاه اول، بهنظر میرسد بازار مسکن ایران وارد دورهای از ثبات نسبی شده. بعد از سالها جهش افسارگسیخته، حالا نرخ رشد قیمتها کاهش یافته است. اما این ظاهر ماجراست.
برای خانواری که در جستجوی خرید خانه یا تمدید قرارداد اجاره است، ثبات نرخ رشد با ثبات قیمتها تفاوت بزرگی دارد. وقتی قیمت هر متر خانه در تهران از ۸۰ میلیون گذشته، کاهش شتاب تورم فقط به معنی این است که خانه هنوز گران میشود—فقط با سرعت کمتر.
بخش دوم: سکون قیمتی؛ تهدید پنهان در دل ثبات
رشد دو درصدی قیمت در هر ماه، یعنی قیمت خانهای که در اسفند پارسال متری ۸۰ میلیون بود، حالا به ۸۶ میلیون رسیده. این رشد آهسته ولی پیوسته، در بلندمدت میتواند اقتصاد مسکن را وارد تله رکود تورمی کند؛ جایی که قیمتها بالا هستند اما تقاضای واقعی در حال افت است.
اجارهنشینها هم از این ثبات منتفع نشدهاند. با وجود کاهش تورم اجاره، نرخها همچنان بالاتر از توان اکثریت خانوارهاست. برای مستأجران، کاهش تورم از ۴۵ به ۳۶ درصد به این معناست که هنوز باید یکسوم بیشتر از سال گذشته پرداخت کنند.
بخش سوم: خطر فرسایش تقاضا در بازار
آمارهای رسمی میگویند تورم مسکن از تورم عمومی بالاتر است. در حالی که تورم کل کشور در محدوده ۳۱ درصد قرار دارد، بازار مسکن با رشد ۳۷ تا ۴۰ درصدی روبهروست. این شکاف یعنی بازار مسکن در حال جدا شدن از واقعیت درآمد خانوارهاست.
با ادامه این روند، خریداران واقعی (مصرفکنندهها) عملاً از بازار حذف میشوند و تنها سفتهبازان یا دارندگان ملک دوم در بازار باقی میمانند. این شرایط، زمینهساز انجماد بازار در سالهای آینده است.
بخش چهارم: مسیر پیشرو؛ از آمار تا سیاست
آیا میتوان از این وضعیت عبور کرد؟ پاسخ به این سؤال در یک چیز خلاصه میشود: سیاستگذاری. اگر دولت به جای مداخله مستقیم، تمرکز را بر افزایش عرضه از مسیر ساختوساز مردمی و کاهش هزینههای زمین بگذارد، میتوان امیدوار بود.
در غیر این صورت، این آرامش فعلی فقط پیشدرآمدی برای رکود عمیقتر و بحران دسترسی به مسکن خواهد بود.
پشت این اعداد، نه آرامش واقعی، بلکه هشداری ملایم پنهان شده است؛ هشدار اینکه بازار مسکن ایران به جای اصلاح، ممکن است وارد دوران طولانی بیتحرکی، بیتقاضا و بیامید شود.
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست